Canh chua cá ngần Đông Triều

Cứ từ trung tuần tháng 2 âm lịch cho đến cuối hè hàng năm, đến bất kỳ nhà hàng nào ở TX Đông Triều, du khách đều được thưởng thức món canh cá ngần nấu chua. Đây là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng đất Đông Triều.

Cá ngần là một loại cá nhỏ, xương sụn, thân dài khoảng 8-10cm sống ở sông nước lợ thành từng đàn. Toàn thân cá trắng muốt, chỉ có đôi mắt bé xíu là chấm đen. Theo kinh nghiệm của những người đánh bắt cá ngần trên sông ở vùng Đông Triều thì cá ngần không nuôi được. Cá sinh sống ở sông và sau Tết bao giờ cũng ngon vì con cá vừa trải qua một mùa đông dài đói thức ăn, khi trời nắng lên, cá kiếm ăn được và bắt đầu vào độ béo. Thức ăn của cá ngần chỉ là những vi tảo, phù du trôi nổi trên sông. Có lẽ vì cái đặc tính kén thức ăn này đã tạo ra thân hình con cá một màu trong suốt, trắng ngần mà người ta đặt tên luôn cho nó là cá ngần. Cá ngần ngon nhất là món nấu canh chua. Cá ngần sau khi rửa sạch, để ráo nước, phi thơm hành trong chảo mỡ cho nóng già, rồi cho cà chua thái mỏng vào xào nhừ. Chế một lượng nước vừa ăn vào nồi, đun sôi rồi thả vào nồi gừng đã thái chỉ, dứa thái lát mỏng, vài lát quả tai chua, ớt và một ít cà chua bổ múi cau, dọc mùng. Đun sôi trở lại thì cho cá ngần vào, đến khi nước sôi thì hớt bỏ lớp bọt. Cá ngần chín chuyển sang màu trắng như ngà voi. Lúc này sẽ cho hành và thì là thái khúc khoảng 3cm vào, múc canh ra bát, rắc một chút tiêu cho dậy hương. 

Bát canh chua cá ngần trắng có màu vàng của cà chua, màu xanh của rau gia vị, mùi thơm của tiêu bắc, của hành... Khi thưởng thức thấy được vị cá ngần ngọt, thịt cá dai và giòn hòa trong vị chua dịu mát của nước canh, lúc này ta mới cảm nhận được tận cùng hương vị món cá vừa thanh tao, vừa sâu sắc.  Canh chua cá ngần có thể ăn kèm rau sống thái nhỏ, rưới canh cá ngần vào ăn nóng. Bằng không có thể ăn với cơm nóng. Cá ngần đánh bắt không được nhiều, lại là đặc sản nên muốn mua được cá ngần không phải dễ, cơ bản cũng chỉ mua được ở một số chợ ở Đông Triều. Cùng với rươi, ruốc, cá ngần là một trong những đặc sản mà nếu có dịp đến Đông Triều, du khách không nên bỏ qua.